Nieuw Wetboek voor vennootschappen en verenigingen
Sinds de invoering van het nieuw Wetboek voor vennootschappen en verenigingen (WVV) is er heel wat verschenen omtrent de BV en de NV. U kan de indruk krijgen dat de vennootschap onder firma ( VOF ) en de commanditaire vennootschap (CommV) niet meer bestaan. Er waren oorspronkelijk inderdaad plannen om deze vennootschapsvormen te laten vallen. Maar uiteindelijk werden ze toch behouden.
Deze vennootschapsvormen worden nu gecatalogeerd onder de maatschappen. De maatschap heeft in zijn basisvorm geen rechtspersoonlijkheid. Maar de VOF en de Comm V vormen een variant met rechtspersoonlijkheid. Door de invoering van het nieuw WVV wordt enkel de vorm van een gewone commanditaire vennootschap behouden. De vorm van een commanditaire vennootschap op aandelen is verdwenen.
De VOF en de CommV blijven belangrijk in de praktijk. Volgens het studiebureau Graydon werden in 2018 zelfs 2 316 nieuwe vennootschappen onder firma en 5 888 nieuwe commanditaire vennootschappen opgericht.
Kenmerken
De VOF en de CommV worden authentiek of onderhands opgericht. Minstens twee of meer personen gaan een samenwerking aan en doen een inbreng. Er is geen minimuminbreng. De VOF of CommV worden opgericht voor onbepaalde duur, tenzij anders bepaalt.
De vennoten zijn onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk, behalve bij de CommV. Daar zijn de commanditaire (of “stille”) vennoten enkel aansprakelijk ten belope van hun inbreng. Een commanditaire vennootschap moet nog steeds minstens één gecommanditeerde vennoot (die onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk is) en één commanditaire vennoot (die slechts aansprakelijk is voor een vaste inbreng) hebben. Maar een commanditaire vennoot mag geen daden van bestuur stellen, ook niet bij volmacht, en is enkel gehouden tot een inbreng in de vennootschap. De commanditaire vennoot wordt wel hoofdelijk aansprakelijk voor alle verbintenissen van de vennootschap indien hij toch zaken van de vennootschap waarneemt of indien zijn naam in de naam van de vennootschap voorkomt.
In een VOF of CommV zijn er één of meer zaakvoerders.
Bij de oprichting is geen financieel plan vereist. In tegenstelling tot de BV is bij uitkering geen balanstest en liquiditeitstest vereist. Er is in principe geen verplichting tot publicatie van de jaarrekening.
Ook de VOF en de CommV moeten een naam hebben die verschilt van die van elke andere rechtspersoon. Iedere belanghebbende kan de vennootschapsnaam doen wijzigen, of schadevergoeding eisen, indien de naam gelijk is aan een andere vennootschapsnaam of er zozeer op gelijkt dat er verwarring kan ontstaan.
Zij dienen eveneens in de statuten het “Gewest” op te nemen waarin de zetel van de rechtspersoon is gevestigd.
Boekhoudkundige verplichtingen
Als uitgangspunt stelt de wet dat de maatschap in het algemeen een dubbele boekhouding moet voeren. Zij kan er evenwel voor opteren een enkelvoudige boekhouding te voeren indien haar omzet exclusief btw 500 000 euro per jaar niet overschrijdt. Gezien dit laatste in de praktijk ons inziens weinig of geen tijdsbesparing oplevert raden we aan steeds een volledige boekhouding bij te houden.
Vennootschapsbelasting
De VOF en de CommV zijn net als bijvoorbeeld de BV onderworpen aan de vennootschapsbelasting. Zij zullen dus eveneens het nieuw ingevoerde tarief van 25 % kunnen toepassen. Mits het naleven van een aantal voorwaarden kunnen deze vennootschappen eveneens op de eerste 100 000 euro winst het tarief van 20 % toepassen.
Mits voldaan is aan de vereiste voorwaarden kunnen deze vennootschappen eveneens genieten van de vvprbis regeling of toepassing maken van de liquidatiereserves. In principe bedraagt de roerende voorheffing op dividenden 30 %. Maar deze regimes maken het mogelijk, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden, de roerende voorheffing te beperken tot 10 à 15 %.
Vrijwillige ontbinding en vereffening van een VOF of CommV
Zonder hier in detail op in te gaan willen we melden dat de vereffening en sluiting in 1 akte voor de VOF en CommV vanaf 2020 iets uitgebreider wordt. Indien dit zich stelt wordt best nog dit jaar het nodige gedaan.
Ubo-register en KBO-registratie
De VOF en de CommV moeten eveneens de verplichtingen naleven wat betreft het Ubo-register en de KBO-registratie.
Frank Sanctorum
December 2019